మానిప్యులేషన్ అవేర్‌నెస్ లేకపోతే ఎమోషనల్ ట్రాప్‌లో ఎందుకు పడిపోతాం?

మా అపార్ట్‌మెంట్‌లో రవి అంటే ఒక అమ్మాయి ఉంది. చాలా స్మార్ట్, CA ఫైనల్ క్లియర్ చేసింది. కానీ ఆమె బాయ్‌ఫ్రెండ్ దివాకర్‌తో ఉన్న రిలేషన్‌షిప్ చూస్తే నాకు ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. అతను చాలా సబ్టిల్‌గా ఆమెని కంట్రోల్ చేస్తాడు. “నువ్వు చాలా ఇమోషనల్ గా రియాక్ట్ చేస్తావ్” అని చెప్పుకుంటూ, ఆమె జడ్జ్‌మెంట్‌ని క్వెశ్చన్ చేస్తాడు. 2025లో కూడా ఇంటెలిజెంట్ పీపుల్ ఎందుకు ఇలాంటి ట్రాప్‌లలో పడతారు?

ఎమోషనల్ ఇంటెలిజెన్స్ vs మానిప్యులేషన్ అవేర్‌నెస్

అసలు ప్రాబ్లమ్ ఏమిటంటే, మనం ఎమోషనల్ ఇంటెలిజెన్స్ అండ్ మానిప్యులేషన్ అవేర్‌నెస్‌ని ఒకటిగా అనుకుంటాం. కానీ రెండూ కంప్లీట్లీ డిఫరెంట్ స్కిల్‌సెట్స్. ఎమోషనల్ ఇంటెలిజెన్స్ అంటే దూరేవాళ్ల ఫీలింగ్స్ అర్థం చేసుకోవడం, ఎంపథి చూపించడం. కానీ మానిప్యులేషన్ అవేర్‌నెస్ అంటే ఎవరైనా మీ ఎంపథిని వీపన్‌గా వాడుతున్నారా అని గుర్తించడం.

రవిలాంటి ఎంపథెటిక్ పీపుల్ మానిప్యులేటర్‌లకు ఈజీ టార్గెట్స్. వాళ్లు “నేను దివాకర్ పర్స్‌పెక్టివ్ అర్థం చేసుకోవాలి” అని అనుకుంటారు. కానీ దివాకర్ వంటి వాళ్లు ఈ గుడ్‌నెస్‌ని ఎక్స్‌ప్లాయిట్ చేస్తారు.

సైకలాజికల్ వల్నరబిలిటీ పాయింట్స్

మానిప్యులేటర్స్ మీ ఇన్‌సెక్యూరిటీస్‌ని లేజర్ ఫోకస్‌తో టార్గెట్ చేస్తారు. మీకు ఫ్యామిలీ అప్రూవల్ ఇంపార్టెంట్ అని తెలిస్తే, “నీ పేరెంట్స్ నన్ను లైక్ చేయరు” అని చెప్పి గిల్ట్ ట్రిప్ ఇస్తారు. మీకు అబాండన్‌మెంట్ ఇష్యూస్ ఉంటే, “నేను వెళ్లిపోతే నువ్వు ఒంటరిగా మిగిలిపోతావ్” అని థ్రెట్ చేస్తారు.

2025లో AI టూల్స్ వాడుకుని మీ సోషల్ మీడియా యాక్టివిటీ అనలైజ్ చేసి, మీ ఎమోషనల్ ట్రిగర్స్ ఫైండ్ చేయడం కూడా పాసిబుల్. మీరు “లోనెలినెస్” గురించి పోస్ట్ చేస్తే, అది వాళ్లకు హింట్ – మీ లోనెలినెస్‌ని వీపన్‌గా వాడుకోవచ్చు అని.

రవి కేసులో, దివాకర్ ఆమె “పర్ఫెక్షనిస్ట్” అని గుర్తించాడు. అందుకే “నువ్వు చాలా మంచివాళ్లని అనుకుంటావ్, కానీ నేను నీలాగా పర్ఫెక్ట్ కాదు” అని చెప్పుకుంటూ, ఆమె గిల్ట్‌లో పడేలా చేస్తాడు.

మానిప్యులేషన్ ట్రాప్‌లు ఎందుకు వర్క్ చేస్తాయి?

మానిప్యులేషన్ అనేది సైకలాజికల్ హైజాకింగ్. మీ నార్మల్ ఎమోషనల్ రెస్పాన్స్‌లను రీరూట్ చేస్తారు. ఉదాహరణకు, మీకు ఎవరైనా కోపంగా మాట్లాడితే, మీ నార్మల్ రెస్పాన్స్ “వాళ్లకేమైంది?” అని అనుకోవడం. కానీ మానిప్యులేటర్ “నేనేమైనా తప్పు చేశానా?” అని మీరే అనుకునేలా కండిషన్ చేస్తారు.

మెడికల్‌లో “లర్న్డ్ హెల్ప్‌లెస్‌నెస్” అనే కాన్సెప్ట్ ఉంది. కుక్కలపై ఎక్స్‌పెరిమెంట్ చేసారు. వాటిని ఎలక్ట్రిక్ షాక్ ఇచ్చారు, కానీ ఎస్కేప్ ఆప్షన్ ఇవ్వలేదు. తర్వాత ఎస్కేప్ ఆప్షన్ ఇచ్చినప్పుడు కూడా, కుక్కలు ఎస్కేప్ చేయలేకపోయాయి. అవి “ఎస్కేప్ పాసిబుల్ కాదు” అని లర్న్ చేసుకున్నాయి.

మానిప్యులేటివ్ రిలేషన్‌షిప్‌లలో కూడా ఇదే జరుగుతుంది. మీరు “నేను ఎలాగైనా రెస్పాండ్ చేసినా కాన్ఫ్లిక్ట్ వస్తుంది” అని లర్న్ చేసుకుంటారు. అప్పుడు మీరు మీ ఓన్ వాయిస్‌ని లూజ్ చేసుకుంటారు.

మానిప్యులేటర్స్ అవేర్‌నెస్ బిల్డ్ చేయాలంటే, మీ గట్ ఇన్‌స్టింక్ట్‌ను ట్రస్ట్ చేయడం లర్న్ చేసుకోవాలి. ఎవరైనాతో మాట్లాడిన తర్వాత మీకు డ్రెయిన్డ్ ఫీలింగ్ వస్తే, కన్ఫ్యూజ్డ్ అనిపిస్తే – అది వార్నింగ్ సైన్.

రివేర్స్ ఇంజినీరింగ్ చేయండి వాళ్లు మీకు ఏం ఫీల్ చేయించాలని అనుకుంటున్నారో అర్థం చేసుకోండి. గిల్ట్? ఫియర్? కన్ఫ్యూజన్? అప్పుడు అడ్మిట్ చేయండి – “ఇది నేచురల్ ఎమోషన్ కాదు, ఇది ఇన్‌డ్యూస్డ్ ఎమోషన్” అని.